De privacyrisico's van je menstruatiecyclus app | VPNGids

2021-12-27 17:54:51 By : Mr. Robin Wang

Er zijn vele apps op de markt om jouw ongesteldheid en vruchtbare dagen bij te houden. Je deelt hierin al snel veel gevoelige (gezondheids)informatie. Dit brengt natuurlijk risico’s met zich mee op het gebied van privacy.

Van de vijf populairste menstruatie apps, zijn er maar twee die jouw gegevens niet opslaan en doorverkopen. Dit zijn Leap en Clue. Al deelt deze tweede je data wel anoniem voor wetenschappelijk onderzoek. Voordat je zo’n app gebruikt is het dus verstandig de privacyverklaring goed te lezen. Daarbij kun je apps toegang tot jouw advertising ID weigeren. Als je helemaal anoniem wilt blijven, kun je het beste een VPN op je telefoon installeren. Met ExpressVPN weet je zeker dat jouw gegevens privé blijven.

Wil je meer weten over welke persoonlijke informatie menstruatie apps over jou verzamelen? Of ben je benieuwd naar hoe jij je privacy kunt beschermen, terwijl je toch zo’n app gebruikt? Lees dan het hele artikel.

Een groot deel van de populatie kent het wel: eens per maand verrast worden door ongesteldheid. Waar je vroeger gebonden was aan kruisjes zetten in je agenda, kun je tegenwoordig je computer inschakelen. Berekeningen van menstruatiecyclus-, vruchtbaarheids- of zwangerschapsapps zijn vaak zelfs veel nauwkeuriger dan berekeningen in jouw agenda. Welke apps zijn er eigenlijk op de markt om je cyclus bij te houden? En wat doen ze met de gegevens die je opgeeft? Stiekem weet zo’n applicatie immers wel veel van je.

Het gebruik van period trackers op je telefoon is erg handig. Je kunt dan precies bijhouden wanneer je ongesteld gaat worden en wanneer je het meest vruchtbaar bent. Het is daarbij nauwkeuriger en geeft je meer inzicht dan kruisjes zetten in je agenda. Nog niet zo betrouwbaar dat je het in kunt zetten als anticonceptie, maar het helpt misschien wel als je zwanger wilt worden.

Toch brengt het privacyrisico’s met zich mee. Jouw gezondheidsgegevens liggen met een beetje pech zomaar op straat. Misschien worden ze gebruikt voor advertentiecampagnes of worden ze gepubliceerd op de website van het bedrijf achter de app zelf.

Als je een menstruatie app wilt gebruiken, is het daarom van belang goed op te letten welke gegevens deze opslaat en deelt. Lees dus altijd de privacystatement. Daarnaast is het slim jezelf extra te beschermen door een VPN te gebruiken en de privacyinstellingen van je telefoon aan te scherpen.

Er zijn talloze apps om je menstruatie en ovulatie bij te houden. We kunnen deze helaas niet allemaal bespreken. Daarom bespreken we de vijf apps die in de Play Store op dit moment het populairst zijn. We testen bovendien alleen de gratis versie. We hebben dus voor geen van de apps een account aangemaakt of betaald voor een premium versie. Dit is door middel van in-app aankopen echter wel mogelijk. Je krijgt dan bijvoorbeeld geen reclame meer te zien. Per applicatie gaan we na welke gegevens je moet opgeven, welke gegevens je kunt bijhouden en wat er met jouw gegevens gebeurt.

Cyclus Kalender van Simple Design is op dit moment de populairste menstruatietracker op de markt, met meer dan 100 miljoen downloads. Op Google Play scoort deze tracker bovendien 4,9 van de 5 sterren op basis van 6 miljoen reviews.

Wanneer je de app voor de eerste keer opent, vraagt deze je om enkele gegevens. De Cyclus Kalender heeft de volgende gegevens nodig voordat jij kunt starten met het bijhouden van jouw menstruatiecyclus:

Nadat je deze data hebt gegeven, kom je op een volgende pagina. Hier zie je wanneer jouw volgende menstruatie zou moeten beginnen en wanneer jouw vruchtbare dagen zouden zijn. Wanneer je ongesteld wordt, kun je hier op een knop klikken om dit aan te geven. Onderaan de pagina staan bovendien tabs naar een kalender, logboek, grafiek, de instellingen en je notities. Binnen het kalendertabblad heb je de optie om meer gegevens op te geven naast het feit dat je ongesteld bent. Deze gegevens zie je per dag terug in het logboek en per maand in de grafiek. Het gaat om de volgende gegevens:

In de instellingen verander je jouw gemiddelde menstruatie- en cycluslengte handmatig. Ook kun je hier de taalinstellingen aanpassen en naar het community-forum gaan. Hier praat je met anderen over de menstruatie app, je cyclus, zwangerschap en allerlei andere zaken die te maken hebben met het hebben van een baarmoeder.

Twee opties in het instellingenmenu zijn interessant. Je kunt al je data exporteren om met je dokter te delen en je kunt iemand anders volgen. Dit eerste is natuurlijk handig, al ligt misbruik op de loer. Er zijn al meerdere gevallen bekend waar mannen de cyclus van vrouwelijke collega’s stiekem bijhouden om de rest van het kantoor ’te waarschuwen’. Het tweede kan fijn zijn voor ouders die de ongesteldheid van hun kind helpen bijhouden. Toch leidt dit tot een inbreuk op andermans privacy. Bovendien stelt Simple Design dat kinderen onder de 13 jaar de app niet zouden mogen gebruiken.

Dit brengt ons bij het privacybeleid dat je binnen de instellingen vindt. Naast alle bovenstaande gegevens verzamelt Simple Design informatie over jouw apparaat, zoals je IP-adres, locatie en systeemgegevens. Al deze data delen ze met affiliates en zakenpartners. Ook gebruiken ze jouw data voor analytische en reclame doeleinden, al stellen ze expliciet dat ze nooit door jou bijgehouden data delen met derden voor reclames. Zelf verkopen ze jouw data niet. Het bedrijf stelt echter dat hun partners jouw gegevens wel zouden kunnen verkopen.

Om jouw data te beschermen versleutelt de app alles, zowel tijdens transfers als tijdens opslag. Bovendien zegt de app aan periodieke beveiligingsscans te doen. Men garandeert echter geen absolute beveiliging.

Aan het einde van het privacybeleid krijg je de mogelijkheid om aan te geven of je het met dit beleid eens bent. Als je aangeeft het er niet mee eens te zijn, lijkt er echter niets te veranderen.

Flo is een menstruatie- en ovulatie-app met meer dan 50 miljoen gebruikers. Op basis van 2 miljoen reviews scoort deze app 4,7 van de 5 sterren in Google Play.

Bij het openen van de app stelt Flo de vraag of je zwanger bent, of je zwanger wilt worden, of dat alleen je menstruatiecyclus bij wilt houden. In het eerste geval toont de menstruatie app je hoe lang het nog duurt voor je bent uitgeteld. In de andere twee gevallen moet je de volgende gegevens aanleveren:

Op de startpagina zie je hoeveel dagen het nog duurt tot je volgende ongesteldheid. Er wordt ook vermeld hoe groot de kans is dat je zwanger raakt als je vandaag seks zou hebben. Ook staat er daaronder de optie om je symptomen bij te houden. Met symptomen bedoelen we het volgende:

Flo stelt dat je door het leveren van je gegevens het bedrijf het recht geeft deze gegevens te gebruiken voor het verbeteren van de app en voor advertentiedoeleinden, zoals het afbeelden van jouw content op de website. Dit doen ze in lijn met hun privacybeleid. Wat staat er echter in dat beleid?

Op de eerste plaats verzamelen ze alle data die jijzelf hebt aangeleverd. Daarnaast verzamelen ze  informatie over jouw apparaat, jouw locatie en over hoe je de applicatie gebruikt. Al deze gegevens gebruiken ze om hun menstruatie app te laten werken (bijvoorbeeld om notificaties te sturen), je te benaderen, reclame te maken en om zich aan de wetgeving te houden.

Als het gaat om adverteren, deelt Flo echter geen gezondheidsgerelateerde informatie. In andere woorden, alleen je technische identificatiegegevens, je leeftijd, abonnementsstatus en gebruik van de app worden gedeeld met AppsFlyer. Dit is het bedrijf dat de gegevens analyseert voor Flo om hun promotiecampagnes op te baseren. AppsFlyer deelt deze gegevens weer met andere partners, zoals Google Ads en Facebook. Zelf hebben ze dit proces uitgelegd met behulp van deze handige illustratie:

Alle andere data die ze van jou hebben kan Flo geaggregeerd en geanonimiseerd delen met partners en onderzoeksinstituten. Deze gegevens zijn in dit geval echter niet meer te herleiden tot jouw persoon.

De nummer drie op onze lijst, Menstruatiekalender van Simple Innovations, heeft meer dan 10 miljoen downloads en scoort 4,9 van de 5 sterren. Deze score is echter op veel minder reviews gebaseerd dan de eerdergenoemde menstruatie apps, namelijk 343.000.

Menstruatiekalender vraagt je in het begin naar je naam, maar deze stap kun je overslaan. Ook het opgeven van je e-mailadres kun je overslaan. Om te beginnen, moet je de volgende gegevens aanleveren:

Op het startscherm zie je hoeveel dagen het nog duurt voordat je weer ongesteld wordt en op de hoeveelste dag van je menstruatiecyclus je zit. Dit wordt ook overzichtelijk weergegeven in een kalender. Als je op het ‘+’-teken klikt, kun je jouw symptomen van die dag doorgeven. Het gaat hier om de volgende gegevens:

In de vorm van notities is het mogelijk ook andere medicijnen, temperatuur, gewicht en algemene informatie over de dag in te vullen. Zo wordt het een soort dagboek.

Simple Innovations stelt dat ze “over het algemeen geen data verzamelen en opslaan waaruit zijzelf jouw identiteit kunnen opmaken,” maar dat ze wel (andere) informatie over jou hebben die, volgens de AVG, persoonlijk is. Wanneer het bedrijf zegt jouw persoonlijke data niet op te slaan, is het dus niet duidelijk om welke data het gaat.

Daarbij deelt het bedrijf jouw advertising ID en ‘niet-persoonlijke gegevens’ met derden. Dit betekent dat het sowieso jouw locatie en gebruikersgegevens deelt met deze partijen. Wat Simple Innovations doet met de gegevens die je zelf opgeeft of bijhoudt, wordt niet duidelijk in hun privacyverklaring. We hebben het bedrijf dan ook benaderd voor opheldering en kregen het volgende antwoord (vertaald door de redactie):

“Jouw cyclus informatie en notities zijn veilig opgeslagen in Cloud servers en worden gebruikt om je cyclus te voorspellen en je data te herstellen (als je een back-up account aanmaakt). De geanonimiseerde gebruikersdata helpt ons jouw gebruik van de app te personaliseren en verbeteren. Hiervoor delen we deze data met anderen (zoals Google Analytics). Jouw mobiele identificaties (inclusief Android Advertising ID, Advertising Identifier voor iOs) gebruiken we voor het personaliseren van in-app advertenties [dit betekent dat alle gegevens van jou telefoon, ook het IP-adres, hardware- en software-informatie en andere identificeerbare gegevens gebruikt worden (red.)]. Deze worden gedeeld met derden die deze services bieden.”

Clue is in 2016 in het Obstetrics & Gynecology journal als de beste gratis menstruatietracker app uit de bus gekomen. De app heeft meer dan 10 miljoen gebruikers en scoort 4,7 sterren op basis van een miljoen reviews.

Wanneer je de app voor de eerste keer opstart, vraagt deze je naar de volgende gegevens:

Clue is de enige op deze lijst die je om je gehele geboortedatum vraagt in plaats van alleen je geboortejaar. Daarbij moet je jezelf aanmelden met je e-mail, AppleID, Google- of Facebookaccount.

Bij het openen van de app kom je terecht op een pagina die je menstruatiecyclus toont en aangeeft wanneer je volgende menstruatie begint. Via het kalendertabblad kun je een overzicht van je afgelopen cycli bekijken en drie maanden vooruit kijken. De app biedt je de mogelijkheid om de volgende gegevens te tracken:

Behalve dat jij zelf meer inzicht hebt in jouw cyclus, biedt deze app ook wetenschappelijke informatie. Zo geeft het bij elk antwoord dat jij opgeeft informatie over hoe het gerelateerd is aan je cyclus en wat ‘normaal’ is. Het is bovendien een app die zich niet richt op vrouwen, maar op iedereen die een baarmoeder heeft. In de informatiesectie heeft het bijvoorbeeld ook een aparte LHBTI+-sectie, waarin onder andere verteld wordt over het effect van hormoonbehandelingen bij transmannen.

Clue verzamelt gegevens over jouw telefoon, wat je binnen de period tracker doet en wat je IP-adres is. Ook verzamelen ze de gegevens die je bijhoudt in de app als je een account hebt aangemaakt. Deze sensitieve gegevens delen ze alleen op een anonieme manier – in de vorm van grote datasets – voor academische en klinische onderzoeken.

De overige data delen ze met de bedrijven Braze, Firebase, Sentry en Adjust. De eerste drie bedrijven helpen Clue om de app te verbeteren. Adjust wordt echter gebruikt voor reclamecampagnes. Je kunt tracking en het delen met Adjust wel expliciet weigeren in de app.

Clue verzekert ons in hun privacyverklaring dat jouw profielgegevens apart staan opgeslagen van de data die je bijhoudt over je cyclus. Ook wordt je wachtwoord, als je deze gebruikt, opgeslagen met enkelzijdige encryptie, zodat medewerkers deze niet kunnen lezen. Bovendien geeft het bedrijf in deze verklaring tips aan de gebruiker hoe zij hun data zelf ook goed kunnen beschermen.

Ook de menstruatietracker van Leap heeft meer dan tien miljoen gebruikers. Deze app scoort op Google Play 4,9 van de 5 sterren op basis van 346 duizend reviews.

Om te beginnen met de app moet je aangeven hoe lang je cyclus normaal gesproken duurt, hoe lang je ongesteld bent en wanneer je dit voor het laatst was. Je wordt hierna doorgestuurd naar een inlogpagina, maar deze kun je wegklikken. Dit verhindert je niet om de app toch te gebruiken.

Op de startpagina zie je meteen hoeveel dagen het nog duurt voor je ongesteld wordt en tot de eisprong plaatsvindt. Vanuit hier kun je naar het kalendertabblad om deze informatie gestructureerder te zien en om andere symptomen te loggen. Bovendien is er een optie om je gegevens te downloaden om met bijvoorbeeld je huisarts te delen. Dit laatste kun je ook doen door op het plusje te klikken. Je geeft hier de volgende gegevens op:

Leap geeft aan geen server te hebben om jouw gegevens op te slaan. Zelf verzamelt het bedrijf dus niets over jou. Wel toont de app reclames en gebruiken ze Google Analytics om inzicht te krijgen in hun doelgroep. Deze partners gebruiken informatie zoals hoe vaak je de app opent, welke pagina’s je opent en waar jij je op dat moment bevindt.

Het bedrijf stelt dat de enige manier waarop zij informatie over jou krijgen is wanneer jij zelf een e-mail of bug log report stuurt. In dat geval ontvangen zij jouw naam, e-mailadres, apparaatinformatie, locatie en de inhoud van de e-mail. Deze info gebruiken ze om jou te helpen en/of de app te verbeteren, maar niet voor commerciële doeleinden.

De apps van Clue en Leap lijken zich nog het meest te focussen op jouw privacy. Deze apps slaan jouw gegevens niet op en verkopen deze ook niet door. Wel verzamelen ze allebei bijvoorbeeld je IP-adres en advertising ID. Gelukkig kun je deze zelf extra beschermen.

Het delen van je advertising ID kun je stopzetten in je telefooninstellingen:

Als je geheel anoniem wilt blijven, kun je het beste een VPN installeren op je telefoon. Apps, waaronder de menstruatie apps, krijgen dan ook jouw eigen IP-adres niet meer te zien. Zo weet de app niet waar jij bent en kunnen jouw gedragingen niet meer zo simpel naar jou herleid worden. Wil je daar meer over weten? Kijk dan naar onze reviews over de beste VPN’s voor Android en iPhone.

De VPN die wij aanraden voor het gebruik van menstruatie apps is ExpressVPN. Deze provider zorgt dat je geheel anoniem blijft en beperkt de prestaties van de rest van je telefoon niet. Je kunt ExpressVPN bovendien al een maand lang gratis proberen.

Niet verrast worden door bloedingen is niet het enige voordeel van het bijhouden van je ovulatiecyclus. Je komt er ook achter wat jouw normaal is. Grip krijgen op je cyclus helpt je afwijkingen te herkennen. Hierdoor kun je sneller aan de bel trekken bij je (huis)arts als dat nodig is.

Een ander voordeel van menstruatie apps gebruiken om je menstruatiecyclus bij te houden is dat je een gedetailleerder beeld krijgt van jouw vruchtbare dagen. Als je probeert zwanger te raken, is het bijvoorbeeld handig om te weten wanneer je eisprong plaatsvindt. Menstruatie apps zijn echter niet heel betrouwbaar op dit gebied. Een studie in 2018 vond namelijk dat ze slechts in 21% van de gevallen de ovulatie juist berekenden. Het is dan ook geen betrouwbare vorm van anticonceptie, omdat je al je symptomen iedere dag secuur moet tracken. Dit is echter niet zo simpel en kost bovendien erg veel tijd. Clue is echter wel bezig met een anticonceptiefunctie binnen de app. Deze functie is al goedgekeurd voor Amerikanen door de U.S. Food and Drug Administration.

Een derde voordeel is dat een online menstruatiekalender je toelaat ook andere aspecten bij te houden dan alleen de ongesteldheid. Zo krijg je meer inzicht in de samenhang van onder andere je emoties en je hormonen. Als je weet dat je bijvoorbeeld somber bent net voor je menstruatie, kun je hierop anticiperen.

Heb je na het lezen van het artikel nog vragen? Kijk of we deze beantwoorden in de FAQ. Heb je een andere vraag, dan kun je deze stellen in de reacties.

Een menstruatie app is een app waarin je jouw cyclus kunt bijhouden. Zo krijg je beter inzicht in wanneer je vruchtbaar bent of ongesteld moet worden. Ook kun je andere symptomen bijhouden, waardoor je inzicht krijgt in de samenhang tussen je cyclus en bepaalde klachten.

Een nadeel van dit soort apps is dat jouw gegevens zomaar op straat kunnen komen te liggen. Wij reviewden de vijf populairste apps om jou te helpen een veilige keuze te maken.

Bedrijven achter dit soort gratis apps hebben niet altijd jouw privacy op de eerste plaats staan. Dit betekent dat jouw medische gegevens doorverkocht kunnen worden aan reclamebedrijven. Het is dus slim om de privacystatements van ovulatie en menstruatie apps goed te lezen.

Ook is het verstandig een van onze andere beveiligingsstappen te zetten, zoals het installeren van een VPN. Hiermee blijft immers alles wat jij online doet anoniem. Wij raden hiervoor ExpressVPN aan.

Op het moment van schrijven zijn dit de vijf populairste trackers in de Play Store:

Lees onze deep-dive in de privacystatements van deze trackers om te leren hoe deze apps omgaan met jouw privacy.